Jak przygotować dzieci niesłyszące do funkcjonowania w społeczeństwie? 

Osoby niesłyszące i słabosłyszące powinny być od wczesnego dzieciństwa objęte specjalną opieką. Ich edukacja powinna przebiegać w nieco inny sposób niż w przypadku osób bez zdiagnozowanych problemów ze słyszeniem. Zaburzenia słuchu lub jego brak to bowiem czynniki, które stają się główną przyczyną izolacji. Brak bodźców słuchowych docierających do dziecka z otaczającego go świata sprawia, że nie może ono aktywnie uczestniczyć w wielu wydarzeniach czy zabawach. Taka sytuacja sprawia, że odłącza się ono od grupy rówieśników, wycofuje z życia i zamyka się w sobie. Z tego artykułu dowiesz się, co zrobić, aby przygotować niesłyszące dziecko do funkcjonowania w społeczeństwie.

Jakie są społeczne konsekwencje uszkodzenia słuchu?

Uszkodzenie słuchu lub jego brak wywołuje wiele zaburzeń w sferze poznawczej, społecznej, emocjonalnej, a nawet ruchowej. Niesłyszące dziecko nie odbiera doznań słuchowych, przez co ma trudności w orientacji przestrzennej. Ma także trudności w opanowaniu mowy, co utrudnia mu kontakt z innymi ludźmi. Może mieć skłonność do konfliktowości i być drażliwe. Taki stan emocjonalny wynika z faktu, iż jego osobowość kształtuje się w warunkach przeżywania i doświadczania ciągłych trudności. 

Problemy ze słuchem są również przyczyną zaburzeń chodu i równowagi. W sferze społecznej dzieci niesłyszące wykazują tendencję do izolacji. Nie chcą wchodzić w interakcje z osobami słyszącymi, unikają sytuacji wymagających mówienia, dlatego wolą przebywać w towarzystwie osób z podobnymi problemami. Bardzo często mają niskie poczucie własnej wartości. Z tego względu ważne jest, aby uczyły się w przedszkolach, a później szkołach dla niesłyszących.

Jak powinna wyglądać edukacja dzieci niesłyszących?

Umieszczenie niesłyszącego dziecka w przedszkolu, a później szkole dla niesłyszących ma kluczowe znaczenie w przygotowaniu go do życia w społeczeństwie. W takich instytucjach, których prowadzeniem zajmuje się m.in. Instytut Głuchoniemych im. Jakuba Falkowskiego w Warszawie, dzieci objęte są specjalnym programem nauczania i mają zorganizowane dodatkowe zajęcia, których celem jest przygotowanie ich do sprawnego funkcjonowania wśród osób słyszących. Dzięki nim w późniejszym życiu nie będą miały poczucia niższej wartości, nie będą onieśmielone i wycofane, a ich kontakty z osobami słyszącymi będą przebiegać bezstresowo.

Już na etapie edukacji przedszkolnej organizowane są dla nich zajęcia mające na celu wytrenowanie u nich mowy oraz opanowanie umiejętności czytania z ruchu warg. Przestrzeń, w której przebywają, jest zaprojektowana w taki sposób, aby zapewnić im jak najlepsze warunki odbierania dźwięków. Jest to szczególnie istotne w przypadku dzieci posługujących się aparatami słuchowymi i implantami ślimakowymi. Dzieci w wieku przedszkolnym oraz szkolnym realizują tę samą podstawę programową, co ich słyszący rówieśnicy. Jednak bardzo ważne są dodatkowe zajęcia, których celem jest między innymi ćwiczenie artykulacji, opanowanie mowy ustnej oraz migowej. 

Ćwiczenia logopedyczne są więc istotną częścią programu. Dzięki nim dzieci są zachęcane do uczenia się mowy ustnej, która ułatwia uogólnianie oraz rozwija myślenie abstrakcyjne. Opanowanie tej formy komunikacji ma nie tylko wielkie znacznie społeczne, ale jest również ważne dla rozwoju dziecka, ponieważ ma bezpośredni wpływ na jego rozwój intelektualny. Ważnym punktem programu takich placówek są również regularne spotkania dzieci niedosłyszących z dziećmi słyszącymi. Tego typu integracja rozwija umiejętność odnajdywania się wśród osób słyszących oraz ośmiela dzieci z wadami słuchu, dodając im pewności siebie.

Jeżeli zależy Ci na tym, aby dobrze przygotować niesłyszące dziecko do życia w społeczeństwie, zapisz je do placówki edukacyjnej przeznaczonych dla dzieci z wadami słuchu. Zostaną w niej objęte odpowiednią opieką, dzięki czemu nie wycofają się z kontaktów z innymi ludźmi i będą mogły stać się całkowicie niezależne.